ایل بایرامیندا یئددی آرتیملار نلردی

ایل بایرامیندا یئددی آرتیملار نلردی
وبسايت خبري تحليلي نداي آذربايجان

ایل بایرامیندا یئددی آرتیملار نلردی

ایل بایرامیندا یئددی آرتیملار نلردی

درفرهنگ آذربایجان رسم است که هفت عدد ازبرکت های جهان آفرینش را جمع میکنندتاهم فرصتی باشدتاازآفریدگارجهان تشکری بعمل آیدوهم آنهارا(به نمایندگی ازنعمت هایی که تانری"خدا"به مردم بخشیده) ازسال قبل به سال جدید منتقل کنند.

برکتلردن یئدی سین قویماق (گذاشتن هفت ها ازبرکت ها)، این هفت برکت درفرهنگ آذربایجان عبارتند از:

1- یئربرکتی " برکت زمین " : قوورقا (گندم ، عدس یا،سمنو)

2- آغاج برکتی " برکت درخت " آلما یا اییده (سیب یا سنجد)

3- گؤی برکتی " برکت آسمان " قرآن یا گؤزگؤ ( قرآن یا آینه)

4- گؤورمک برکتی " برکت سرزندگی ورشد" : گؤورنتی (سبزی)

5- آل وئر برکتی " برکت تجارت " : پارا (سکه)

6- حیوان برکتی " برکت حیوان " : یومورتا (تخم مرغ)

7- سو برکتی " برکت آب " : سو و بالیق ( آب وماهی)

رنگ قرمز ماهی درتفکر اسطوره ای آذربایجان معنای مبارکی (قوتلولوق) دارد.

 




نوروزبایرامی-یئنی ایل بایرامی

نوروز بایرامی، باهار بایرامی- قدیم خالق بایرامی. (فارسجا-نو روز(Nou ruz) —نوو روز، اؤزبکجه ناوروز(Navruz)، تورکمنجه نووروز (Nowruz)، قازاخجا ناوریزNaurız, ، قیرغیزجا نوروز(Nooruz)، تورکجه نئوروز(Nevruz)،کریم تورکجه سی ناورئز(Navrez))

                                 

نوروز آذربایجاندا

آذربایجاندا عادته گؤره نووروز بایرامیندا گؤیردیلن سمه نی یازین گلمه سی نین، طبیعتین جانلانماسی نین، اکینچیلیگین رمزیدیر. آذربایجان کندلیسی سمه نی گؤیرتمکله نؤوبتی تسسرروفات ایلینه آرتیملی، بوللوق آرزولامیش، بایراما دؤرد هفته قالمیش، هر چرشنبه آخشامی و بایرام گونو تونقال قالاماقلا، ماهنی ( " گون چیخ! " نغمه سی ) قوشماقلا اودا،گونشه اولان اعتیقادینی ایفاده ائتمیشدیر. بوتون بو مراسیملر ایسلامدان چوخ-چوخ اول مؤوجود اولموش قدیم شرق عنعنه لری نین داعوامیدیر.

نوروز بایرامی قاباغی عادتن ائوده حَیطده آبادلیق، تمیزلیک ایشلری آپاریلیر، وآغاج اکیلیر. نوروز بایرامیندا شیرینیات نؤولری (قوغال، کولچ، فسه لی، پاخلاوا، شکربورا، شکرچؤرگی و ...) و پلوو بیشیریلیر. رنگبرنگ یومورتا بویانیر، مجمگی و سینیلرده خونچا بزه نیر، شام یاندیریلیر، تونقال قالانیر، سمه نی قویولور، اؤلنلرین خاطیره سی یاد ائدیلیر، کوسولولر باریشیر، قوهوم-قونشولار بیر-بیرینه قوناق گئدیر، پای گؤندریرلر. آشیقلار باهاری مدح ائدیر. اوغلان و قیزلار تزه پالتار گئییب چالیب اویناییر، یاللی گئدیرلر. جاوانلار آت چاپیب، گولشیر، کوشتو توتورلار.

نوروز شیمال یاریم کوره سینده آسترونومیک یازین باشلاندیغی، گئجه-گوندوز برابرلیگی گونونده (مارتین 20، 21، 22 د) کئچیریلیر. بیر سیرا خالقلار یاز فسلی نین گلمه سینی طبیعتی نین جانلانماسی ایله باغلامیش، بو موناسیبتله شنلیکلر کئچیرمیش، اونو یئنی ایلین باشلانغیجی کیمی بایرام ائتمیشلر. قدیم زامانلاردان باشلایاراق ایران، افقانیستان، تاجیکیستان، اؤزبه کی ستان و بعضی باشقا شرق خالقلاری ایله یاناشی آذربایجانلیلاردا باهارین - یئنی ایلین گلیشینی شنلیکلرله قارشیلاییردیلار. مارتین 21-ای ایران و افقانیستاندا رسمی تقویمین ایلک گونو ساییلیر. نوروز همچی نین بهای تقویمی اوزره ایلین ایلک گونودور.

                                               

نوروزون  تاریخی

نوروز بایرامی نین منشایی، اونونلا باغلی اساتیرلر، میفلر قدیمدیر. تدقیقاتچیلار نوروز بایرامی نین محض یاخین شرقین قدیم اکینچیلیکله مشغول اولان خالقلار آراسیندا مئیدانا گلدیگینی سؤیله ییرلر.  اکثر خالقلار او جومله دن آذربایجانلیلار باهار بایرامی نین اسل ماهیتیندن دوغان بیر سیرا عادت-عنعنه لری، اویونلاری ایندییه دهک ساخلامیشلار.  ابو رئیهان ال-بیرونی (6 جی اسر) نوروز بایرامی حاقیندا موختلیف روایتلردن اونون یارانماسی سببلریندن، بو بایرام موناسیبتیله خالق آراسیندا یاییلمیش عادت-عنعنه لردن بحث ائتمیش، نوروز بایرامی نین طبیعتین اویانماسی اکینچیلیک تصروفاتی نین باشلانماسی ایله باغلی اسل دونیوی بایرام اولدوغونو قئید ائتمیشدیر.  نظام الملک (6 جی اسر) " سییاست نامه " اثرینده نوروز بایرامیندان یازین گلیشی ایله علاقه دار کئچیرلن کوتلوی خالق بایرامی کیمی بحث ائتمیشدیر. نوروزون گلیشی کلاسسیک شرق او جومله دن، آذربایجان دا گئنیش یاییلمیش " باهارییی " آدلی لیریک شعرلرده ده تصویر و ترننوم ائدیلیر.

                                              
نوروز دونیا خالقلاری نین بایرامی کیمی

هر بیر خالق بو بایراملا باغلی ائتنیک، یئرلی میللی خوصوصیتلرینه اویغون، اؤزونه مخصوص مؤوسوم نغمه لری، مراسیم نغمه لری یاراتمیشدیر.

عومومیلیکده نوروز ایراندا، قافقازدا و مرکزی عاصییادا چوخ طنطنه لی شکیلده قئید ائدیلیر. ایران و آذربایجاندان علاوه تورکمنیستاندا، تاجیکیستاندا، ؤزبکیستاندا، پاکیستاندا، قازاخیستاندا، قیرغیزیستاندا بو بایرام خوصوصی طنطنه ایله قئید ائدیلیر. آلبانییادا سولطان نئوروز بایرامی دینی بایرام کیمی بکتاشیلیک طریقتی نین داعوامچیلار طرفیندن قئید ائدیلیر.

عومومیتله نوروز دونیانین اکثر اؤلکه لرینده بو خالقلارین نوماینده لری طرفیندن گئنیش شکیلده قئید ائدیلیر. بو جور مکانلار آراسیندا لوس-آنجئلس، تورونتو، لوندونو سایماق اولار. لوس-آنجئلس شهری نین اوجاق قالاماغا دایر سرت قرارلاری وار، هئچ بیر کسه اؤز مولکونده اوجاق قالاماغا ایجازه وئریلمیر. حتّی بونا باخمایاراق جنوبی کالیفورنییادا یاشایان و نوروزو قئید ائتمک ایسته ین ایرانلیلار و آذربایجانلیلار کالیفورنییانین چیمرلیکلرینه گئدیر و اوجاق قالاماغا ایجازه وئریلمیش یئرلرده اوجاق قالاییرلار.




صفحه قبل 1 2 3 4 5 ... 36 صفحه بعد

تبلیغات

مجله اینترنتی آذربایجان

ساير اخبار

با عاشورائیان

وهب مسیحی

امکانات